Diagnostiek van steeds grotere waarde bij behandelbeslissing

11 januari 2019  “Diagnostiek is in toenemende mate van grote waarde voor verdere behandelbeslissingen. Zowel bij de diagnose als bij de behandelkeuze, maar ook bij het volgen van de uitkomsten van een behandeling. Met minder dan twee procent van de kosten, speelt laboratoriumdiagnostiek bij 70 procent van al het medisch handelen een rol. Met behulp van diagnostiek wordt steeds vaker bepaald of een patiënt voor een behandeling in aanmerking komt, of niet. Er kan steeds beter worden ingeschat of die ene, specifieke patiënt baat kan hebben bij een bepaalde behandeling,” aldus Mirjam de Bruin, woordvoerder bij Diagned. Diagned is de vereniging van en voor fabrikanten en importeurs van in vitro diagnostica in Nederland.

Therapie op maat

Diagned maakt zich sterk om de waarde van diagnostiek in het zorgproces meer zichtbaar te maken. Juist omdat het om relatief lage kosten gaat, zou de toegevoegde waarde van diagnostiek voor alle stadia in het zorgproces meer op de voorgrond mogen komen. De Bruin: “Diagnostiek is de stille kampioen van het zorgproces, zeker bij therapie op maat. Dat vraagt dat veel verschillende partijen samen naar dat proces kijken. Op die manier kunnen nieuwe vormen van diagnostiek, zoals Whole Genome Sequencing (WGS), zo optimaal mogelijk worden ingezet.”

Mirjam de Bruin, woordvoerder Diagned

Aanspraak maken vanuit basisverzekering

“Diagnostiek is niet iets waar je als patiënt aanspraak op kan maken vanuit de basisverzekering. Met medisch specialistische budgetten die sterk onder druk staan, wordt diagnostiek nu vooral nog als kostenpost gezien. De afzonderlijke waarde wordt veel te weinig benoemd en erkend’, constateert Barbara Kamp, voorzitter van Diagned. “Laboratoria zitten in ziekenhuizen ook vaak letterlijk weggestopt. Als er gesproken wordt over zorg, wordt diagnostiek ook zelden apart benoemd, maar zit het verstopt in tarieven en budgetten. Zorgverzekeraars onderhandelen met ziekenhuizen niet apart over diagnostiek. Het is onderdeel van de medisch specialistische zorg.”

Persoonsgerichte therapie

“Bij persoonsgerichte therapie is de relatie tussen diagnostiek en therapie heel sterk. Alleen met goede diagnostiek kun je bepalen wélke therapie voor deze individuele patiënt kan werken en welke dosering nodig is. Dat bespaart (veel) kosten voor verdere behandeling en kan veel onnodige overbehandeling voorkomen. De waarde van diagnostiek zal daarom in de toekomst alleen maar toenemen”, verwachten Kamp en De Bruin. “Er komen steeds meer innovaties om patiënten te testen. Nieuwe technologieën kunnen hier sterk aan bijdragen, zoals WGS, dat bij Hartwig Medical Foundation wordt gedaan.”

Niet onnodig duur geneesmiddel

“Nu wordt nog heel anders geredeneerd”, merken Kamp en De Bruin op. “Als je bijvoorbeeld tien patiënten moet testen om te bepalen of een behandeling voor twee patiënten effectief kan werken, dan lijkt het nu of je acht patiënten ‘voor niets’ hebt getest. Of dat je acht keer extra kosten hebt gemaakt. Maar als het gaat om een kankerbehandeling betekent dit: acht patiënten hoeven niet onnodig een duur geneesmiddel te krijgen. De extra kosten die deze diagnostiek voor ziekenhuizen met zich meebrengt, is nu nog geen onderdeel van de vergoede medisch specialistische zorg. ‘Extra’ diagnostiek gaat nu ten koste van iets anders op het lab. Dan krijgt het lab de vraag: ‘kan het niet wat minder’?”

Anders naar diagnostiek kijken

“Interessanter is de vraag: wat levert het op? Welnu: er zijn acht patiënten aan wie het geneesmiddel niet hoeft te worden gegeven omdat het toch niet werkt. Die krijgen dus ook geen last van onnodige bijwerkingen, vult Barbara Kamp aan. “Daarom moet je anders naar diagnostiek gaan kijken. Welke waarde creëert diagnostiek voor de patiënt, door bijvoorbeeld het voorkomen van overbehandeling? De winst zit verderop in de keten, maar door de schotten, met de huidige financiering, blijft het een extra kostenpost.”

Andere visie op zorg

Kamp: “We zitten aan het begin van een ontwikkeling. De mogelijkheden van diagnostiek zullen nog veel verder gaan. Dus is het belangrijk dat we met zorgverzekeraars, bestuurders en aanvragers van diagnostiek om tafel gaan. Het gaat niet alleen om het lab, maar om de hele zorgketen. Het gaat om een andere visie op zorg, de rol van diagnostiek en therapie op maat. Nu wordt vaak gezegd: innovatie is duur. Maar goede diagnostiek kan juist helpen om te zorgen dat innovaties ook echt effect hebben op de patiënten voor wie dit een meerwaarde is.”

U las een artikel over het onderwerp Behandeling op maat. Wellicht bent u ook geïnteresseerd in Betaaltitel, Moleculaire diagnostiek of Whole genome sequencing.
Alle nieuwsberichten

Lees ook

Zeldzame kankers ontrafelen om meer behandelopties te krijgen

Zeldzame kankers ontrafelen om meer behandelopties te krijgen

20-10-2020

Zeldzame kankers bestaan uit een heleboel verschillende soorten kanker. Wanneer in Europa per jaar minder dan zes nieuwe patiënten op …

Nieuwe behandeloptie bij RET, maar nu de testen nog

Nieuwe behandeloptie bij RET, maar nu de testen nog

29-07-2021

De goedkeuring door het European Medicines Agency van selpercatinib als tweedelijns behandeling voor patiënten met gevorderd RET-positief niet-kleincellig longkanker biedt nieuw …

We moeten als pathologen actief de samenwerking zoeken 

We moeten als pathologen actief de samenwerking zoeken 

31-10-2022

Wat zijn de ervaringen van pathologen met Whole Genome Sequencing (WGS)? Maken ze gebruik van deze complete DNA-test en zo …

Wilt u op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen?

Abonneer u op onze nieuwsbrieven

Meer weten over de complete DNA-test?

Ga naar OncoAct.nl