CDA-Woordvoerder Medische Zorg Joba van den Berg: Het vinden van biomarkers en een uitgebreide DNA-test kan bijdragen aan het verminderen van onder- en overbehandeling

10 september 2019 Tijdens het werkbezoek van Joba van den Berg (CDA-woordvoerder Medische Zorg in de Tweede Kamer) en Bowine Michel (CDA duo-Raadslid Zorg, Jeugdzorg en Sport, Gemeente Amsterdam) op 6 september kwamen de uitdagingen van toegang tot en betaalbaarheid van de juiste behandeling voor mensen met kanker aan bod. Daarbij lieten zij zich informeren over de mogelijkheden van DNA-testen voor het vinden van de juiste behandelopties, de juiste dosering en het deelnemen aan klinisch onderzoek naar nieuwe behandelingen voor patiënten.

Biomarkers en uitgebreide DNA-test

Op vrijdag 6 september brachten Joba van den Berg en Bowine Michel een werkbezoek aan de Hartwig Medical Foundation in Amsterdam.  In een eerdere motie in de Tweede Kamer naar aanleiding van het debat over de toegang, effectiviteit en betaalbaarheid van geneesmiddelen riep Joba van den Berg op tot meer aandacht voor het inzetten van biomarkers bij behandelkeuze en toelating van dure geneesmiddelen bij kanker tot het verzekerde pakket.^[i] Zij liet zich daarom tijdens het werkbezoek uitgebreid informeren over de inzet, werking en mogelijkheden van een uitgebreide DNA-test bij mensen met kanker.

Biomarkers kunnen worden ingezet om kenmerken van een tumor bij een patiënt te bepalen. Met meer kennis van het uitgebreide DNA-profiel van de patiënt en de tumor kunnen biomarkers beter worden vastgesteld en ingezet bij de behandelkeuze. Zo kan sneller worden vastgesteld bij welk geneesmiddel een patiënt baat kan hebben. Door de inzet van een uitgebreide DNA-test kan op termijn tevens onder- en overbehandeling worden voorkomen. De effectiviteit van de kostbaarste geneesmiddelen tegen kanker die in Nederland worden voorgeschreven ligt rond 30%. ^[ii]

Aangesloten ziekenhuisnetwerken

Op dit moment worden uitgebreide DNA-testen voor mensen met kanker in Nederland alleen uitgevoerd in studieverband en bij patiënten waarvoor geen behandelopties meer bekend zijn. Daartoe werkt Hartwig Medical Foundation via het Center voor Personalized Cancer Treatment (CPCT) samen met 44 ziekenhuizen en netwerken van behandelaars en patiënten, zoals het NKI, NFK, KWF, onderzoekers uit alle universitaire ziekenhuizen en pathologienetwerk PALGA. Toch zijn nog niet alle ziekenhuizen in alle regio’s aangesloten op deze netwerken. “Dat moet beter kunnen, om postcodegeneeskunde te voorkomen en toegang tot de juiste zorg ongeacht woonplaats te garanderen. Daarvoor wil ik mij inzetten”, aldus Joba van den Berg. “Daarnaast kan het vinden van biomarkers en een uitgebreide DNA-test bijdragen aan het verminderen van onder- en overbehandeling. Zonder de haken en ogen van dergelijke testen uit het oog te verliezen, zal ik dit blijven agenderen.” Het werkbezoek werd afgesloten met een rondleiding op het high tech sequencinglab. Daarmee kregen Joba van den Berg en Bowine Michel een indruk van de nieuwste technologische ontwikkelingen rond de inzet van moleculaire diagnostiek in de zorg voor mensen met kanker.

[i] Kamerstuk 34834-17 van 19 maart 2019
[ii] Spear et al, Clinical application of pharmacogenetics, Trends in Molecular Medicine,2001; 7(5): 201-204, en geaggregeerde data van Zorginstituut Nederland, 2015